Islandzkie lodowce należą do najszybciej kurczących się na świecie – traciły około 8,3 miliarda ton rocznie w latach 2000–2023. Tempo topnienia plasuje się tuż za lodowcami w Nowej Zelandii, Andach i Europie Środkowej. Są to ustalenia wynikające z badania opublikowanego niedawno w czasopiśmie Nature. Badanie zostało również udostępnione przez Islandzki Instytut Meteorologii.
W raporcie stwierdzono, że w tym 23-letnim okresie lodowce Islandii cofały się niemal o metr rocznie.
Chociaż pomiary potwierdzają, że pokrywy lodowe w kraju nadal się kurczą, warto zauważyć, że tempo ich topnienia spadło od 2010 roku.
Fakt, że lodowce rozpuszczają się wolniej niż wcześniej, jest uważany za unikalny dla Islandii wyjątek – wynik tego, jak wzorce wiatru nad północnym Atlantykiem wpływają na klimat wyspy. Niestety, nie znajduje to odzwierciedlenia w szerszej perspektywie.
Lodowce na całej planecie, z wyjątkiem tych na Grenlandii i Antarktydzie, od początku XXI wieku tracą 273 miliardy ton lodu rocznie. Trend ten nie wykazuje żadnych oznak spowolnienia – wręcz przeciwnie. Tempo ich kurczenia się rośnie z roku na rok.
W 2014 roku lodowiec Okjökull został oficjalnie uznany za martwy przez glacjologa Oddura Sigurðssona z powodu znacznej utraty masy. Zainstalowano przy nim tablicę ze słowami islandzkiego pisarza Andriego Snæra Magnasona:
„Ok jest pierwszym islandzkim lodowcem, który przestał być lodowcem.
Oczekuje się, że w ciągu najbliższych 200 lat
wszystkie nasze lodowce podążą tą samą drogą.
Ta tablica ma potwierdzać, że wiemy, co się dzieje i co należy zrobić.
Ty będziesz mieć okazję się przekonać, czy to zrobiliśmy”.
Andri Snær Magnason jest autorem zbioru esejów „O czasie i wodzie”, przetłumaczonego na język polski przez Jacka Godka. O autorze i jego książce możecie przeczytać TU.
Jak Andri Snær widzi naszą przyszłość?
„Gdy skończę dziewięćdziesiąt lat, wyświetlę na projektorze mojemu trzydziestoletniemu wnukowi zdjęcie Skeiðarárjökull. Zobaczy lodowiec, który mogły poznać trzy pokolenia mojej rodziny, zanim zniknął. Robiąc zdjęcie lodowcowi, nagrywam dla potomności śpiew starej kobiety. Za tysiąc lat ludzie będą patrzyli na te zdjęcia jak na stare rękopisy, usiłując zrozumieć, co myśmy sobie myśleli”.
Według artykułu RÚV, w oparciu o wyniki badania opublikowanego w Nature, podjęto międzynarodową inicjatywę badawczą mającą na celu śledzenie zmian gęstości lodowców w latach 2025–2035.
Dane te są przekazywane naukowcom przez kilka islandzkich instytucji, w tym Uniwersytet Islandzki, Landsvirkjun (Narodowe Przedsiębiorstwo Energetyczne Islandii) i Islandzki Instytut Meteorologii.
