Kocioł w głównym kraterze Öræfajökull powiększa się, a szczeliny w pokrywającym go lodzie stają się coraz wyraźniejsze informuje Zespół ds. wulkanów i katastrof naturalnych Uniwersytetu Islandzkiego.
To, co się dzieje na lodowcu, staje się jasne, gdy porównamy zdjęcia Öræfajökull z 17 listopada i 10 grudnia bieżącego roku.
W 2017 roku odnotowano w okolicach Öræfajökull wzmożoną aktywność sejsmiczną, taką jak niewielkie wstrząsy, która rozpoczęła się w sierpniu zeszłego roku. 17 listopada, po pojawieniu się wgłębienia w pokrywie lodowcowej krateru, ustalono Amerykański Lotniczy Kod Kolorów na „żółty”. Islandzka Służba Meteorologiczna już wcześniej podniosła swój kod bezpieczeństwa na poziom żółty.
Nad wulkanem Öræfajökull latały samoloty wyposażone w radary, które miały ocenić obecną wielkość i głębokość kotła, a także ilość wody stopionej przez lodowiec (RÚV).
Na wykonanie zdjęć przez satelitę obserwacyjnego Landsat 8 wydano specjalne zezwolenie NASA i Amerykańskiego Urzędu Geologicznego (USGS). Uniwersytet Islandzki oraz Islandzka Służba Meteorologiczna zamówiły je w celu zbadania tego obszaru. Jest to konieczne, aby monitorować wulkan podczas ciemnych zimowych miesięcy.
Landsat 8 w normalnych warunkach nie wykonuje zdjęć przy tak niskim kącie nasłonecznienia. Oznacza to, że satelita raczej nie robi zdjęć w grudniu i styczniu na wyższych szerokościach geograficznych półkuli północnej, gdzie leży Islandia.
Władze starannie monitorują wulkan Öræfajökull, który nie wybuchł od 289 lat. W regionie Öræfajökull, którego nazwę można przetłumaczyć jako „Zachodni Lodowiec”, znajduje się najwyższy szczyt Islandii – Hvannadalshnjúkur o wysokości 2109,6 metra. Nazwa ta pochodzi z czasów erupcji w 1372 r., która spowodowała spustoszenie pobliskich terenów. Wulkan, znany kiedyś jako Knappafellsjökull, otrzymał wtedy nazwę Öræfajökull. Słowo „öræfi” znaczy po islandzku „zachodnia kraina”.
Wulkan Öræfajökull leży w granicach Parku Narodowego Vatnajökull. A lodowiec Vatnajökull („wodny lodowiec”) to największa pokrywa lodowa na Islandii, która zajmuje aż 8% powierzchni wyspy.
Na zdjęciu udostępnionym przez Zespół ds. wulkanów i katastrof naturalnych Uniwersytetu Islandzkiego słowo „ketill” oznacza kocioł, a „sprungur” – szczeliny. Zdjęcie po lewej wykonano 17 listopada, a zdjęcie po prawej 10 grudnia bieżącego roku.
Poniżej przytaczamy tłumaczenie tekstu znajdującego się w prawym górnym rogu zdjęcia: „Szczeliny są zagęszczone, a kocioł znacznie się poszerzył w czasie, który upłynął między zdjęciami, jak również jego kształt zmienił się z okrągłego na podłużny”.
Większe wersje zdjęć można zobaczyć tutaj: oryginalna wiadomość opublikowana przez Zespół ds. wulkanów i katastrof naturalnych Uniwersytetu Islandzkiego.
Grupa GMT/Monika Szewczuk