Jak donosi RÚV, obcokrajowcy stanowią obecnie prawie 50% osób bezrobotnych na Islandii, podczas gdy jest to jedynie 15–20% populacji. „Pokazuje to, że cudzoziemcy na Islandii napotykają dodatkowe przeszkody podczas szukania pracy” – mówi Katrín Ólafsdóttir, adiunkt ekonomii na Uniwersytecie w Reykjaviku.
Nadreprezentacja imigrantów w rejestrze bezrobotnych nie jest niczym nowym. Tak było również podczas pandemii COVID-19. W 2021 r. Gundega Jaunlinina z Islandzkiej Konfederacji Pracy (ASÍ) stwierdziła, że bezrobotnym cudzoziemcom często trudniej jest znaleźć pracę niż Islandczykom. „Ponieważ ludzie mogą nie być tak aktywni w poszukiwaniu pracy i nie wiedzą dokładnie, gdzie powinni szukać, a pracodawcy są niestety mniej skłonni do zatrudniania pracowników zagranicznych” – stwierdziła.
„Wydaje się, że Islandczycy mają do pewnego stopnia pierwszeństwo, jeśli chodzi o pracę” – zauważa Katrín Ólafsdóttir. „Myślę, że powinniśmy przyjrzeć się bliżej temu zjawisku. Być może ma to związek ze znajomością języka islandzkiego, ale to nie jest jedyny powód”.
Mimo że wielu cudzoziemców jest bezrobotnych, imigranci na Islandii mają bardzo wysokie wskaźniki aktywności zawodowej. Najnowsze badanie gospodarcze OECD dotyczące Islandii wykazało, że spośród wszystkich krajów OECD imigranci w Islandii mieli najwyższy wskaźnik aktywności zawodowej, wynoszący ponad 85%. W badaniu podkreślono, że Islandia powinna zwiększyć wysiłki na rzecz lepszej integracji imigrantów i ich dzieci, między innymi przez skuteczniejsze kursy językowe, uznawanie umiejętności, szkolenia nauczycieli i zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych. Inne niedawne badania rynku pracy również wzywały władze do zapewnienia imigrantom wyższego poziomu opieki zdrowotnej i bezpieczeństwa pracy.
Badanie OECD wykazało również, że imigracja przyniosła duże korzyści ekonomiczne gospodarce Islandii, co również podkreśla Katrín. Twierdzi ona, że Islandia nie doświadczyłaby tak dużego wzrostu gospodarczego w ostatnich latach, gdyby nie napływ zagranicznych pracowników na rynek pracy. „Nigdy nie bylibyśmy w stanie obsłużyć zwiększonej liczby turystów bez pomocnych dłoni” – stwierdziła.
Bezrobocie na Islandii jest stosunkowo niskie – wynosiło 3,3% w sierpniu 2023 r. Według danych islandzkiego urzędu statystycznego, stopa bezrobocia spadła o 0,2% między miesiącami, podczas gdy stopa zatrudnienia wzrosła o 0,9%, a wskaźnik aktywności o 0,8%. Łącznie w sierpniu tego roku bez pracy pozostawało około 7600 osób (przy ogólnej populacji Islandii wynoszącej obecnie 387 758 osób).
