W ciągu ostatnich 20 lat powierzchnia islandzkich lodowców zmniejszyła się o około 800 kilometrów kwadratowych, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi powierzchnia półwyspu Reykjanes. Dane pochodzą z raportu czołowych islandzkich badaczy lodowców. Raport ten zawiera przegląd krajowych lodowców na koniec 2019 roku. Wynika z niego, że lodowce w Islandii cofają się gwałtownie od 25 lat, co według jego autorów jest „jedną z najbardziej oczywistych konsekwencji ocieplenia klimatu”.
Pod koniec XIX wieku islandzkie lodowce osiągnęły swój maksymalny rozmiar od czasów zasiedlania wyspy. Od tego czasu ich powierzchnia zmniejszyła się o prawie 2200 kilometrów kwadratowych. W ostatnich latach lodowce kurczą się w tempie 40 kilometrów kwadratowych rocznie, co odpowiada około 7500 boiskom do futbolu amerykańskiego. Jeśli chodzi o cofanie się czoła lodowca, najszybciej dzieje się to w przypadku jęzora Hagafellsjökull eystri na lodowcu Langjökull oraz Síðujökull i Tungnárjökull na lodowcu Vatnajökull. Tempo ich zanikania wyniosło 150 m tylko w ubiegłym roku.
W miarę cofania się lodowców rosną laguny lodowcowe. Jökulsárlón, popularne miejsce turystyczne, zaczęła się tworzyć w połowie lat 30. ubiegłego wieku z powodu cofania się lodowca Vatnajökull. Jęzor Breiðamerkurjökull cieli się do laguny i cofa bardzo szybko, od 150 do 400 m w 2019 roku. Jökulsárlón i Breiðárlón, a także niektóre mniejsze laguny na tym obszarze, zwiększają się w ostatnich latach średnio o 0,5–1 kilometra kwadratowego rocznie.
Raport powstał w oparciu o pomiary przeprowadzone przez Instytut Nauk o Ziemi Uniwersytetu Islandii, Islandzkie Służby Meteorologiczne, Narodowe Przedsiębiorstwo Energetyczne Islandii, Centrum Badań Przyrodniczych Wschodniej Islandii oraz Islandzkie Towarzystwo Glacjologiczne.
Pełny raport w języku islandzkim i angielskim jest dostępny – TU.
Monika Szewczuk
