W sobotę, 27 maja 2017 roku w Syðra Skógarnes miała miejsce wzruszająca i ważna dla Polonii, uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej tragedię statku SS „Wigry” oraz farmera Kristjána Kristjánssona.
Farmer bardzo zaangażował się w opiekę nad ocalałymi oraz w pomoc przy poszukiwaniu zwłok, które przez kolejne dni ocean wyrzucał na plaże w różnych miejscach półwyspu.
Na gruncie należącym m.in. do Hallgrímura N. Sigurðssona, który jest potomkiem farmera, postawiony został kamień z tablicą, na której widnieje napis w języku islandzkim:
W hołdzie dla polskiego statku SS „Wigry“, który zatonął w pobliżu Hjörsey 15 stycznia 1942 roku i jego załogi. 25 osób zginęło i 2. przeżyły.
W miejscu gdzie większość ciał oddał ocean.
Z podziękowaniem dla Kristjána Kristjánssona, farmera z Syðra Skógarnes.
Stowarzyszenie Polonii Islandzkiej upamiętniło tę tragedię w jej 75. rocznicę.
Tablicę pamiątkową wykonała polska firma „Celstan“ z Gdyni Kosakowa.
Natomiast głaz, na którym umieszczono tabliczkę, został przetransportowany z miejsca, gdzie znaleziono zwłoki marynarzy.
W uroczystości wzięli udział Ambasador Rzeczpospolitej Polskiej w Reykjaviku pan Lech Mastalerz z małżonką, przedstawiciele Polonii, Hallgrímur N. Sigurðsson z rodziną, przedstawiciele Iceland News Polska.
Bardzo miłym akcentem na początku uroczystości było powitanie nadjeżdżających autokarem gości przez Hallgrímura N. Sigurðssona, który do swojego quada przyczepił polską flagę. Jadąc quadem pilotował on autokar, który musiał pokonać polną drogę od farmy do wzgórza, na którym wznosi się pamiątkowy głaz.
Do oceanu wrzuconych zostało 25 róż upamiętniających tych, którzy stracili życie w tej tragedii:
– Władysław Grabowski – kapitan
– Zygmunt Lewicki – I oficer
– Czesław Nowak – III oficer
– Wacław Przybysiak – radiooficer
– Charles Peach – radiooficer łącznikowy (Kanadyjczyk)
– Brunon Schmidt – I mechanik
– Jerzy Zieliński – II mechanik
– Aleksander Trućko – III mechanik
– Marian Lewandowski – p.o. bosmana
– Gardar Magnusson – starszy marynarz (Islandczyk)
– Reginald Smalwood – starszy marynarz (Brytyjczyk)
– Tadeusz Stachura – starszy marynarz
– Witold Zeles – starszy marynarz (Łotysz)
– Arthur Bernes – marynarz (Brytyjczyk)
– William Catterell – młodszy marynarz (Brytyjczyk)
– Jan Chmielewski – palacz
– John Dixon – palacz (Brytyjczyk)
– Ahmed Essa – palacz (Egipcjanin)
– Franciszek Grzela – palacz
– Ragnar Palsson – palacz (Islandczyk)
– John Ross – palacz (Brytyjczyk)
– Edward Strarola – palacz (Łotysz)
– Julian Caroll – kucharz (Brytyjczyk)
– Roman Grabowski – steward
Nazwisko 27. członka załogi, Brytyjczyka, nie jest pewne.
Jeżeli ktoś chciałby odwiedzić miejsce pamięci, podajemy dane GPS.
Właściciele gruntu proszą, aby samochody zostawiać przy farmie, a do głazu przechodzić pieszo (ok. 1 km).
tekst oraz zdjęcia SPI
