Na obrzeżach lodowców na Islandii jaskinie lodowe często powstają albo w wyniku przepływu pod lodem topniejącej wody, albo na skutek aktywności geotermalnej (tak jak w przypadku znanych jaskiń lodowych w Kverkfjöll). Niedawno doniesiono o odkryciu w lodowcu Blágnípujökull w masywie Hofsjökull w centralnej części Islandii nowej jaskini lodowej, w której na skutek zatrucia toksycznymi oparami straciło przytomność dziecko. Piętnaście lat temu w tym samym miejscu obserwowano aktywność geotermalną z towarzyszącymi jej wyziewami siarkowymi, która wytopiła kocioł w pokrywie lodowej.
Jaskinia była eksplorowana 3 lutego. W odległości 150 m od wlotu jaskini zmierzono za pomocą ręcznych przyrządów stężenie tlenu (O2), tlenku węgla (CO), siarkowodoru (H2S) i dwutlenku siarki (SO2). Zapach siarki jest wyczuwalny zarówno wewnątrz jaskini, jak i przy wejściu do niej. W środku stężenie H2S wynosi 60 ppm.
Przebywanie w atmosferze o takim stężeniu przez godzinę może spowodować poważne problemy z oddychaniem i uszkodzenie wzroku. Pomiary wykonano jednorazowo. Prawdopodobnie w głębi jaskini stężenia gazów są jeszcze wyższe. Do jaskini nie należy wchodzić bez urządzeń monitorujących, które ostrzegają o niebezpiecznie wysokim stężeniu H2S. W takim przypadku gogle i maska mogą zapewnić jedynie krótkotrwałą ochronę. Przy stężeniu siarkowodoru na poziomie 20 ppm niektóre osoby mogą go nie wyczuwać, a stężenie ponad 100 ppm stanowi znaczne zagrożenie dla zdrowia i życia.
Oprócz trujących gazów, poważnym zagrożeniem są luźne bryły lodu wiszące ze stropu jaskini oraz bardzo śliskie podłoże.
Wygląda na to, że w tym miejscu wystąpiła mała powódź glacjalna (po islandzku „jökulhlaup”), która rozbiła lód i przetransportowała jego bloki kilkaset metrów w dół rzeki. W przyszłości mogą tu wystąpić kolejne groźne i nieoczekiwane powodzie.
Hofsjökull znajduje się w niedostępnej części wyżyny i nie prowadzą tam żadne drogi.
Informacje w języku islandzkim na temat zagrożeń w jaskiniach lodowych można przeczytać TUTAJ.
Grupa GMT/Ewa Rogalska
