Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez serwis Kjarninn, Urząd ds. Imigrantów (ÚTL) nie opublikował od 2014 r. sprawozdania rocznego, gdyż jego pracownicy twierdzą, że nastąpił „bezprecedensowy wzrost liczby wniosków o ochronę międzynarodową”. Statystyki dostępne na stronie internetowej ÚTL pokazują jednak, że od 2016 r. liczba uchodźców ubiegających się o azyl w Islandii maleje.
Oświadczenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie niepublikowanych sprawozdań rocznych zostało złożone w odpowiedzi na wniosek posła Partii Piratów, Helgiego Hrafna Gunnarssona, o udostępnienie brakującej dokumentacji. Z oświadczenia można się dowiedzieć, że sprawozdania roczne za lata 2015, 2016 i 2017 są w trakcie realizacji i oczekuje się, że będą wkrótce dostępne. Podkreślono w nim również, że ÚTL dodał na swojej stronie internetowej „wiele informacji statystycznych na temat wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej…”, z których wiele zostanie uwzględnionych w sprawozdaniach rocznych. Dane statystyczne obejmują również wnioski o wydanie dokumentu pobytowego, których liczba – jak twierdzą pracownicy urzędu – „znacznie wzrosła w ostatnich latach”.
Serwis Kjarninn donosi jednak, że liczba uchodźców w Islandii w rzeczywistości maleje. Wydaje się, że tendencja ta utrzymuje się również w tym roku, ponieważ liczba osób ubiegających się o azyl w pierwszych czterech miesiącach 2018 roku jest mniejsza niż w zeszłym roku. Od stycznia do kwietnia o ochronę międzynarodową w Islandii ubiegało się 181 osób. Najwięcej z nich – 34 osoby – pochodzi z Iraku, następnie z Palestyny (18), Albanii (17), Pakistanu (14) i Gruzji (12). Natomiast w tym samym okresie roku 2017 o ochronę międzynarodową na Islandii zwróciło się 290 osób.
Ogółem w 2017 roku o azyl ubiegało się 1096 osób, natomiast w 2016 roku – 132 osoby. Spośród ubiegających się o azyl w 2017 roku tylko 135 osób, czyli jedna osoba na 10, uzyskało ochronę międzynarodową i prawo do życia w Islandii. Największa ich liczba pochodziła z Iraku (39), z Afganistanu (26) i z Syrii (21).
Spośród 132 osób, które złożyły wniosek o ochronę międzynarodową w 2016 roku, 111 uzyskało status uchodźcy, w tym 28 osób z Iraku, 18 z Syrii, 14 z Iranu, 9 z Nigerii i 7 z Salwadoru.
Osoby ubiegające się o azyl w trakcie oczekiwania na decyzję w sprawie wniosku o nadanie statusu uchodźcy otrzymują od rządu niewielkie stypendium. Wynosi ono tygodniowo 8000 ISK (75 USD) na osobę lub 23 000 ISK (216 USD) dla czteroosobowej rodziny. Dodatkowo jest przyznawany tygodniowy zasiłek w wysokości 2700 ISK (25 USD) na osobę dorosłą i 1000 ISK (9 USD) na dziecko.
Przegląd wydatków rządowych związanych z osobami ubiegającymi się o azyl w pierwszych sześciu miesiącach 2017 roku wykazał, że związane z tym koszty wyniosły 2,2 mld ISK (20 651 459 USD], czyli o 1,251 mln ISK (11 743 170 USD] więcej, niż planowano. Wynika to z faktu, że liczba wniosków o azyl znacznie wzrosła w latach 2015–2016. W tym czasie niektórzy parlamentarzyści zasugerowali, że te wydatki mogą wzrosnąć do 6 miliardów ISK (56 310 000 USD). Oczekuje się jednak, że wydatki związane z ubiegającymi się o azyl będą w tym roku znacznie poniżej tych prognoz, czyli wyniosą około 2,7 miliarda ISK (25 344 972 USD).
Statystyki ÚTL dotyczące azylantów za lata 2018 (styczeń–kwiecień), 2017 i 2016 (w języku angielskim) można znaleźć TU.
Grupa GMT/Monika Szewczuk