W 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej w Warszawie obecni są prezydenci, premierzy i ministrowie z całego świata. Głowy państw biorą udział w uroczystościach rocznicowych, które odbywały się na placu Piłsudskiego. Przemówienia wygłoszone zostały przez prezydentów Polski i Niemiec oraz wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych.
Do Polski poleciał także prezydent Islandii Guðni Th. Jóhannesson.
Jak informuje Kancelaria Prezydenta RP, dla upamiętnienia 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na zamówienie Kancelarii został odlany pamiątkowy dzwon, który nazywa się „Pamięć i Przestroga”, waży 800 kg i ma średnicę 108 cm. Jest wykonany ze specjalnego brązu dzwonowego z dużą zawartością cyny i wybrzmiewa w tonacji fis/ges1. Jego ciężar (800 kg) nawiązuje do 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej i to w niego właśnie uderzą uczestnicy niedzielnych obchodów na Placu Piłsudskiego w Warszawie.
Na jednej stronie dzwonu widnieje napis „Pamięć i Przestroga”, a na drugiej „1 IX 1939 Wieluń”. Inskrypcja przypomina o jednym z pierwszych miejsc, w których faszystowskie Niemcy rozpoczęły działania wojenne w Polsce.
Po uroczystościach dzwon zostanie przewieziony do Wielunia, gdzie zawiśnie w miejscu zniszczonej w czasie bombardowania dzwonnicy.
Poniżej znajduje się oświadczenie prezydenta Islandii.
Oświadczenie
Prezydenta Islandii
Guðniego Th. Jóhannessona
z okazji międzynarodowych obchodów upamiętniających
80. rocznicę wybuchu II wojny światowej
odbywających się w Polsce
1 sierpnia 2019 r.
II wojna światowa zawsze będzie uważana za jedno z najbardziej przerażających wydarzeń w historii ludzkości. Upamiętnienie 1 września 1939 roku, dnia rozpoczęcia wojny, jest naturalne i bardzo ważne.
Wojna wybuchła wraz z inwazją nazistowskiej armii na Polskę, lecz działania poprzedzające atak trwały długo i zapowiadały nadchodzącą tragedię, która była bardziej przerażająca, niż można to opisać za pomocą słów. Wyrazem naszego szacunku jest wspólne spotkanie w Polsce w 80 lat po zakończeniu działań wojennych. Polski naród był jednym z tych, które najbardziej ucierpiały podczas wojny. Nigdy nie wolno nam zapominać o popełnionych zbrodniach, szalejącym okrucieństwie ani o nieszczęściach, które musiały znosić miliony ludzi. Nigdy nie wolno nam zapominać o zagładzie Żydów ani o innych aktach eksterminacji, których dopuszczali się naziści oraz ich poplecznicy.
Takie rzeczy działy się i dzieją się nadal – gdyż podżegacze wywołują strach i zło, nieufność i wrogość, nadużywają pojęcia „miłość do ojczyzny”, wypaczając patriotyzm, co prowadzi do szowinizmu i nienawiści względem innych. Istnieje wiele przykładów takiego zachowania, z których powinniśmy wyciągać wnioski i starać się unikać. O lekcji danej nam przez historię należy pamiętać teraz i w przyszłości.
Niech zatem chwila pamięci o tych wydarzeniach przyczynia się do wzmacniania poczucia wspólnoty i solidarności w naszych społecznościach oraz między narodami świata. Pokój i dobrobyt opierają się na różnorodności, wolności, tolerancji oraz otwartych umysłach.
Historii nie da się opowiedzieć raz i w jeden sposób, ale nie możemy zaprzeczyć zbrodniom przeciwko ludzkości. Nikt nie ma prawa interpretować historii wyłącznie na swój sposób ani ukrywać faktów – ani władze państw, ani żadne siły polityczne. Potężne narody i państwa powinny przyjąć krytykę i nie mogą zaprzeczać, że pewne fakty w historii są dyskusyjne oraz że nie wszystkie wydarzenia kończyły się pomyślnie.
W imieniu swoim i swojej małżonki Elizy pragnę podziękować Polakom za ich gościnność i sympatię. Pragnę również pozdrowić i życzyć wszystkiego najlepszego Polakom, którzy przeprowadzili się na Islandię i wzbogacili nasze społeczeństwo.