Liczący 2110 metrów Hvannadalshnjúkur uważany jest za najwyższy szczyt Islandii, choć nie jest szczytem góry, a krawędzią krateru kolosalnego wulkanu Oræfajökull.
Szczyt został zdobyty po raz pierwszy w 1891 roku przez Fredericka W. W. Howell i towarzyszących mu przewodników Palla Jonssona i Thorlakura Thorlakssona. Od tego czasu stosunkowo łatwy technicznie i dostępny dla dość początkujących wspinaczy Hvannadalshnjúkur stał się popularnym celem wędrówek. Jednak, aby dojść na szczyt, należy najpierw pokonać lodowiec z dużą ilością szczelin, co stanowi spore wyzwanie. Dodatkowo pogoda i liczne przepaści mogą znacznie utrudnić wspinaczkę. Dlatego wyprawy na szczyt nie można lekceważyć, a mniej doświadczeni wspinacze powinni poruszać się po lodowcu w towarzystwie przewodników.
Hvannadalshnjúkur stanowi część krateru Oræfajökull, post-lodowcowego olbrzymiego wulkanu, który swoją wielkością ustępuje tylko największemu w Europie – Etna we Włoszech. Samo to może wydawać się imponujące, ale należy jeszcze dodać, że Oræfajökull jest małą częścią gigantycznego lodowca Vatnajökull – największego na Islandii, będącego jednocześnie największą pokrywą lodową w całej Europie.
Wybuch wulkanu Oræfajökull, którego nazwę tłumaczy się jako lodowcowe pustkowie, odnotowano tylko dwukrotnie. Wybuchy występują rzadko, ale za to są bardzo potężne. Ostatnia erupcja z 1727 wywołała największy na Islandii opad pyłu wulkanicznego.
Na szczyt prowadzą dwa główne szlaki, oba możliwe do pokonania w ciągu jednego dnia. Szlak Hryggjaleið jest zamknięty w zimie z powodu trudnych warunków lodowych, natomiast z drogi Sandfellsleið można korzystać przez cały rok.
Ola Strojna
