Islandzkie środowisko gospodarcze ucierpiało poważnie po pandemii koronawirusa. Spodziewane jest jednak szybkie odwrócenie trendu wraz z silnym wzrostem eksportu, zwłaszcza w turystyce. To jeden z wniosków opublikowanego dzisiaj nowego raportu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) na temat Islandii.
Alvaro S. Pereira, Dyrektor Biura Spraw Gospodarczych krajów członkowskich OECD, przedstawił główne wnioski raportu na konferencji prasowej wspólnie z ministrem finansów i gospodarki Bjarni Benediktssonem. Tego typu raporty publikowane są co dwa lata i tym razem, oprócz regularnej dyskusji o islandzkiej gospodarce, szczególną uwagę zwrócono na publiczne wsparcie innowacji i działań na rzecz klimatu.
OECD szacuje, że walka z pandemią generalnie zakończyła się sukcesem, a gospodarkę czeka znaczna poprawa.. Podczas pandemii gospodarka wykazała odporność dzięki silnej konsumpcji prywatnej i wzrostowi eksportu innego niż turystyka. Polityka pieniężna i fiskalna dobrze wzmacniała gospodarkę i na razie należy to wsparcie utrzymać, choć wskazane jest zaostrzenie ograniczeń, gdy tylko pozwolą na to okoliczności, w celu powstrzymania akumulacji zadłużenia zgodnie z założeniami obecnego planu finansowego.
Główne akcenty i zalecenia OECD zawarte w raporcie, zgodnie z podsumowaniem gabinetu ministra, są następujące:
Wsparcie ożywienia gospodarczego w razie potrzeby:
- Luźne ograniczenia polityki pieniężnej, pozostanie jednak w gotowości na ich zaostrzenie, jeśli wzrosną długoterminowe oczekiwania inflacyjne,
- Rząd ma pozostać czujny w kwestii odporności systemu finansowego i zdrowia,
- Wdrożenie zmian, do których zachęca raport OECD dotyczący konkurencji w turystyce i przemyśle budowlanym,
- Ułatwienie dostępu do miejsc pracy, zmniejszając liczbę licencjonowanych stanowisk,
- Zmniejszenie dysproporcji w umiejętnościach zawodowych i zapotrzebowaniu na wiedzę poprzez zachęcanie ludzi do studiowania w sektorach, w których podaż siły roboczej jest ograniczona,
- Wzmocnienie staży poprzez zapewnienie dostępu do szkoleń zawodowych i ułatwienie dostępu do szkół wyższych osobom odbywającym staże na poziomie ponadgimnazjalnym,
- Wzmocnienie związku między szkolnictwem wyższym a rynkiem pracy poprzez powiązanie części finansowania szkolnictwa wyższego z potrzebami rynku pracy.
Innowacja jest kluczem do wzrostu gospodarczego:
- Lepiej dostosowany system dopłat podatkowych do mniejszych innowacyjnych firm. Wygląda na to, że z wdrożonego systemu korzystają większe i bardziej ugruntowane firmy. Mniejszym firmom nie udaje się zwiększyć innowacyjności bez odpowiedniego dla nich wsparcia,
- Skierowanie bezpośrednio do funduszy venture capital, które w coraz większym stopniu inwestują w fundusze prywatne o większej zdolności do wspierania start-upów i innowacyjnych firm,
- Zwiększenie ilości staży na poziomie uniwersyteckim i promowanie programów z zakresu przedsiębiorczości,
- Promowanie współpracy między instytutami badawczymi a środowiskiem biznesowym oraz rozpowszechnianie wiedzy, nie tylko wśród start-upów i mniejszych firm.
Środki zapobiegające zmianom klimatu:
- Opracowanie spójnych ram działań na rzecz klimatu z jasnymi priorytetami i planami działania oraz zmniejszenie znaczenia środków technicznych,
- Przeprowadzenie analizy kosztów i korzyści dla działań na rzecz klimatu,
- Nałożenie podatków węglowych lub innych podatków klimatycznych na wszystkie gałęzie przemysłu oparte na emisjach, m.in. geotermię, gospodarkę odpadami i rolnictwo. Należy jednak wziąć pod uwagę oddziaływanie na system handlowy i podatkowy Unii Europejskiej,
- Zwiększenie inwestycji w niskoemisyjną infrastrukturę transportową, wymianę energii i infrastrukturę cyfrową.
