Podczas wtorkowego briefingu budżetowego minister finansów, Bjarni Benediktsson, podkreślił konieczność zwiększenia dochodów Skarbu Państwa, jednocześnie opowiadając się za ograniczeniami fiskalnymi w celu przeciwdziałania inflacji. Ujawnił wieloaspektowe podejście na nadchodzący rok, które ma obejmować usprawnienie instytucji państwowych w celu uzyskania docelowych oszczędności w wysokości 17 mld ISK, zmianę podatków drogowych w celu uwzględnienia wzrostu liczby pojazdów elektrycznych oraz dostosowanie przedziałów podatku dochodowego, a wszystko to w kontekście prognozowanego deficytu Skarbu Państwa i rosnących kosztów opieki zdrowotnej.
Celem nowego budżetu jest nadanie priorytetu inwestycjom w infrastrukturę i podstawowe usługi, takie jak Szpital Narodowy i budownictwo mieszkaniowe.
W projekcie ustawy stwierdzono między innymi, że oszacowanie dochodów z podatków od nieruchomości powinno wzrosnąć o 3,5 mln ISK, a wynika to prawie w całości z silnego wzrostu dochodów z podatku od spadków w bieżącym roku, co ma zasadniczy wpływ na budżet na 2024 r.
Jeśli chodzi o transport, Bjarni podkreślił, że wzrost liczby pojazdów elektrycznych, ułatwiony przez zachęty rządowe, negatywnie wpłynął na wpływy z podatku paliwowego. Zapowiedział plany „nowego, prostszego, bardziej sprawiedliwego i przejrzystego systemu” opartego na wykorzystaniu dróg. „Nadszedł czas, aby pojazdy elektryczne uczestniczyły w utrzymaniu sieci drogowej” – dodał.
Jak zauważa RÚV, projekt budżetu ujawnia przewidywany deficyt skarbu państwa w wysokości 46 mld ISK, głównie z powodu kosztów odsetek przewyższających dochody z nich. Jednak podstawowe przychody operacyjne przewidują nadwyżkę w wysokości 28 mld ISK. Samowystarczalne podmioty państwowe przewidują niewielką nadwyżkę w podstawowych operacjach, ale po uwzględnieniu odsetek staną w obliczu deficytu.
Wydatki na opiekę zdrowotną mają znacznie wzrosnąć, o 88 mld ISK od 2017 r. i 14 mld ISK w porównaniu z rokiem ubiegłym. Czynniki takie jak turystyka, wzrost populacji i starzenie się społeczeństwa są wymieniane jako kluczowe czynniki.
Oczekuje się, że 8,5% korekta przedziałów podatku dochodowego do końca roku obniży średni podatek dochodowy o około 7000 ISK. Bjarni zwrócił również uwagę na ponowne wdrożenie podatku od noclegów turystycznych w 2024 r. – cofniętego w 2020 r. z powodu pandemii – rozszerzając go na statki wycieczkowe.
Całkowite wydatki państwa na przyszły rok szacuje się na 1 480 mld ISK. Projekt budżetu pokazuje wzrost kosztów finansowych o 22,3% i wzrost kosztów usług szpitalnych o 14,8%. Finansowanie innowacji zmniejszyło się najbardziej, o 9,7%, a podobna redukcja wystąpi również w sprawach zagranicznych.
Ogólnie rzecz biorąc, budżet sugeruje ostrożny optymizm łagodzony wyzwaniami finansowymi i demograficznymi.
Zgodnie z przepisami konstytucyjnymi wydatki ze Skarbu Państwa mogą być dokonywane tylko wtedy, gdy są zatwierdzone w rocznym budżecie lub dodatkowej ustawie o wydatkach. Budżet przechodzi rygorystyczny proces legislacyjny: minister finansów przedstawia projekt budżetu parlamentowi podczas pierwszej jesiennej sesji, która zwykle odbywa się w drugi wtorek września. Następnie projekt przechodzi trzy rundy debat parlamentarnych, zanim zostanie sfinalizowany i zatwierdzony w grudniu.
