Izrael, który ma dobre stosunki zarówno z Ukrainą, jak i z Rosją, znajduje się w wyjątkowej sytuacji, pełniąc rolę mediatora między tymi krajami.
W ciągu ostatnich 24 godzin po obu stronach nastąpiło złagodzenie stanowisk – Rosjanie powiedzieli, że chcą jedynie zdemilitaryzować region Donbasu, a Zełenski powiedział dla ABC News, że „ochłonął” w kwestii przystąpienia do NATO.
Izraelscy urzędnicy mają nadzieję, iż są to oznaki możliwego postępu w kierunku rozwiązania dyplomatycznego.
Premier Izraela Naftali Bennett odwiedził Moskwę w sobotę i spotkał się z Putinem. Od tego czasu przeprowadził szereg rozmów telefonicznych z Putinem, Zełenskim, prezydentem Francji Emmanuelem Macronem i kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem.
We wtorek Bennett ponownie rozmawiał z Zełeńskim o działaniach na rzecz zawieszenia broni, a następnie zadzwonił do Putina, aby przekazać mu wiadomość od ukraińskiego prezydenta.
Kreml poinformował, że Putin przekazał Bennettowi informacje o wynikach trzeciej rundy rozmów między Rosją a Ukrainą na Białorusi.
Podczas spotkania z Putinem Bennett przekazał pomysły, które pojawiły się na Ukrainie i w innych krajach, w tym we Francji i Niemczech, aby uzyskać reakcję Putina i ocenić, czy jest on elastyczny, jeśli chodzi o jego obecne warunki zawieszenia broni, powiedzieli izraelscy urzędnicy.
Bennett i jego doradcy poinformowali Ukrainę, administrację Bidena, Francję i Niemcy o szczegółach spotkania z Putinem, a także o rozmowie telefonicznej, która po nim nastąpiła.
Izraelscy urzędnicy przypisują rozmowom z Putinem krystalizację sytuacji dla Zełenskiego, a także przyczynienie się do zwiększenia wiedzy Zachodu na temat stanowiska rosyjskiego prezydenta.
Izrael przekazał Stanom Zjednoczonym, Francji i Niemcom szczegóły propozycji Putina dla Zełenskiego, które nie były w pełni znane w Waszyngtonie, Paryżu i Berlinie.
Według izraelskich urzędników, propozycja Putina jest trudna do przyjęcia przez Zełenskiego, ale nie tak ekstremalna, jak się spodziewali. Według nich propozycja nie obejmuje zmiany rządu w Kijowie i pozwala Ukrainie zachować suwerenność.
Wysoki rangą urzędnik izraelski powiedział, że Zełenski znajduje się na rozdrożu i musi wybrać między dwiema opcjami: zaakceptować rosyjską propozycję, która jest bardzo trudna, ale pozwoli zachować suwerenność Ukrainy i zatrzymać wojnę, lub odrzucić propozycję i zaryzykować poważną eskalację rosyjskiego ataku, która może zakończyć się katastrofą dla dla Ukrainy.
Ani Izrael, ani inne kraje zachodnie nie zamierzają naciskać na Ukrainę, aby wybrała konkretną drogę.
Wyrazili jednak obawę, że jeśli rozmowy zakończą się fiaskiem, wojna wejdzie w nową, bardziej gwałtowną fazę, propozycja Putina zostanie usunięta ze stołu, a powrót do negocjacji będzie niemożliwy.