Na Islandii istnieje aż trzydzieści aktywnych wulkanów, ale za najbardziej niebezpieczny uchodzi Hekla, znajdująca się na południu Islandii.
Od ostatniej erupcji Hekli w 2000 roku, system monitorujący, nadzorowany przez Islandzkie Biuro Meteorologiczne, znacznie się rozwinął.
„Mamy nadzieję, że system pozwoli nam wysłać ostrzeżenie przed wybuchem na tyle wcześnie, że erupcja będzie miała jak najmniejszy wpływ na mieszkańców i infrastrukturę”, czytamy na stronie Biura Meteorologicznego.
W ciągu ostatniego tysiąca lat, Hekla wybuchała 23 razy, co czyni ją trzecim najaktywniejszym wulkanem Islandii. Ostatnia erupcja miała miejsce w 2000 roku – z wulkanu wydobyła się chmura pyłu, gazu i pary, unosząca się na wysokość 12 kilometrów. Do największego wybuchu doszło w roku 1947 – chmura miała wówczas 30 km wysokości i sięgała aż do stratosfery.
Erupcja wulkanu wiąże się z różnorakim zagrożeniem, m.in. spływaniem lawy czy powodziami spowodowanymi topnieniem śniegu z góry. Od warunków atmosferycznych zależy, czy drobne cząstki pyłu dostaną się do atmosfery i spowodują zakłócenia w ruchu lotniczym, tak, jak w roku 2010, po wybuchu Eyjafjallajökull.
Aktywność Hekli
Od roku 1970, Hekla wybuchała mniej więcej co 10 lat – w 1970, 1980-1981, 1991 i w 2000. Dlatego właśnie wiele osób spodziewa się rychłej erupcji. Przed rokiem 1970, wybuchy zdarzały się znacznie rzadziej, czasem nawet co 120 lat.
Aktywność Hekli zaczęto mierzyć w latach 60. i od tamtej pory erupcję udawało się przewidzieć niecałą godzinę wcześniej.
Wulkan może wybuchnąć w każdej chwili
Biuro Meteorologiczne skupia się na rozwijaniu systemów miar i monitorowania, aby zminimalizować czas potrzebny do przetworzenia surowych danych i wcześniej ostrzegać przed wybuchem. Fakt, że wulkan może wybuchnąć w każdej chwili, najwyraźniej nie zraża podróżujących.
– Codziennie dostajemy pytania o to, jak dotrzeć do Hekli – opowiada Anders Hansen, właściciel hotelu niedaleko wulkanu. – Geologowie ostrzegli nas, że ludzie, którzy będą przebywać przy Hekli w czasie wybuchu, mogą nie mieć możliwości ucieczki.
Erupcja może rozpocząć się w jednym z głównych kraterów lub z boku wulkanu. Pomimo starań Biura Meteorologicznego, trudne warunki środowiskowe wokół Hekli oraz potencjalne problemy z przesyłaniem i przetwarzaniem danych mogą sprawić, że ostrzeżenie przed wybuchem pojawi się za późno.
– Turyści zwiedzający Heklę muszą zatem mieć świadomość, że może ona wybuchnąć lada moment. Wyciek lawy, opadanie pyłu oraz emisje gazów mogą zagrażać życiu osób przebywających w pobliżu wulkanu.
Ilona Dobosz