Związek zawodowy Efling pragnie złożyć najszczersze kondolencje rodzinom ofiar tragedii, która miała miejsce 25 czerwca, w budynku przy ul. Bræðraborgarstígur 1. Łączymy się w bólu ze wszystkimi osobami, które znały ofiary pożaru. Jednocześnie życzymy szybkiego powrotu do zdrowia pozostałym mieszkańcom budynku, którzy uszli z życiem tego feralnego popołudnia.
W trakcie ustaleń potwierdziliśmy te przygnębiające informacje, iż dwie z pośród trzech ofiar pożaru były członkami związku zawodowego Eflingu. To obywatele Polski, którzy przybyli na Islandię celem podjęcia pracy. Po znalezieniu pracy zostali oni zakwaterowani w tym urągającym najniższym standardom budynku, który na ich nieszczęście okazał się śmiertelną pułapką.
Oczekujemy na wyniki dochodzenia w tej sprawie. Pomimo ogromu tej tragedii należy wreszcie spojrzeć na to wydarzenie z szerszej perspektywy. Od lat wiadomo jak niegodnie traktowani są zagraniczni pracownicy. Kwestia bezprawia i gigantycznych zaniedbań, była wielokrotnie podnoszona zarówno w kontekście praw pracowniczych jak i mieszkaniowych.
Szczegółowy raport na temat stanu Bræðraborgarstígur 1, został opublikowany w Stundin pięć lat temu. Stundin, w styczniu 2019 r. poinformował także o dużej liczbie osób, w tym dzieci, mieszkających w domu nienadającym się do zamieszkania. Program Kveikur emitowany na kanale RUV, w marcu 2020 r. przedstawił także życie mieszkańców takich dzielnic. Wcześniej Kveikur w październiku 2018 r. informował o łamaniu praw zagranicznych pracowników zatrudnianych przez agencje pracy.
Związek zawodowy Efling, wielokrotnie dyskutował ze stowarzyszeniem pracodawców SA w latach 2018–19 na temat niebezpieczeństwa oraz konsekwencji ofert pracy, które warunkują zakwaterowanie wykonywaną pracą. Wyraźnie zażądano wprowadzenia bardziej rygorystycznych przepisów karnych, w tym grzywien za zerwanie umów zbiorowych. Ustawa ta została przyjęta przez rząd, który obiecał ulepszenie prawa pracy w swoim dokumencie, na temat wsparcia rządowego dla umów zbiorowych w 2019 r. (Pozycje 22, 25 i 26). Obietnice te nie zostały spełnione i zgodnie z informacjami ASÍ stowarzyszenie pracodawców stawia wobec nich silny opór.
Efling domaga się, aby zarówno minister spraw społecznych jak rząd natychmiast wypełnili obietnicę działania w przypadku nieprawidłowości na rynku pracy, w tym obietnicę wprowadzenia kar pieniężnych i innych sankcji za naruszenia umów zbiorowych.
Efling domaga się, aby wszystkie instytucje publiczne nadzorujące zdrowie i bezpieczeństwo obywateli wykazywały się niezbędną czujnością i podjęły inicjatywę interwencji, a nie wykazywały obojętność i zaniedbanie w odniesieniu do zagranicznych pracowników o niskich zarobkach.
Efling domaga się należytego poszanowania życia, zdrowia i bezpieczeństwa wszystkich pracowników oraz położenia kresu systemowej dyskryminacji zagranicznych pracowników.
Chcemy również podkreślić, że pomoc związku jest dostępna dla wszystkich członków, którzy ucierpieli w wyniku pożaru.
„Jestem zdruzgotana” – powiedziała Sólveig Anna Jónsdóttir, przewodnicząca Eflingu. „W ciągu dwóch lat mojej kadencji w związku słyszałam o kradzieżach płac, wyzysku, nadużyciach i ohydnym traktowaniu pracowników. „Najlepszy rynek pracy na świecie” okazuje się być największym koszmarem dla wielu naszych zagranicznych członków. Domagam się stanowczo, abyśmy przestali cierpieć z powodu obojętności tych, którzy mają realną władzę i bezpośrednio decydują o losie i życiu naszych członków, którym tak bardzo potrzeba polepszenia warunków ich życia. Odpowiedzialni za tą niewyobrażalną tragedię musza ponieść konsekwencje. Jeśli tak się nie stanie, to naprawdę brak mi słów na temat tego, co dzieje się z tym krajem”.
