Liczba trzęsień ziemi w rejonie Sundhnúkagígaröðin na półwyspie Reykjanes wciąż rośnie. Według Islandzkiego Instytutu Meteorologii, w systemie wulkanicznym wytworzyło się wystarczające ciśnienie, aby potencjalnie wywołać intruzję magmy lub erupcję.
W ciągu ostatnich 24 godzin w pobliżu elektrowni Svartsengi odnotowano około sześćdziesięciu trzęsień ziemi (tydzień temu było ich około 30 dziennie. Podnoszenie się poziomu gruntu nieco zwolniło.
Zmiany te, wraz ze zwiększoną aktywnością sejsmiczną, wskazują na rosnące ciśnienie w systemie wulkanicznym. „Pytanie brzmi teraz, jak duże ciśnienie może wytrzymać skorupa ziemska, zanim ustąpi i rozpocznie się nowa intruzja magmy” – czytamy w komunikacie Islandzkiego Instytutu Meteorologii.
„Według obliczeń modelowych, całkowita objętość magmy w obszarze akumulacji pod Svartsengi jest obecnie podobna do tej sprzed erupcji, która rozpoczęła się pod koniec maja. Wstępne symulacje przewidywały, że do końca tego tygodnia zostanie osiągnięta górna granica wymagana do wywołania nowej intruzji magmy i prawdopodobnie erupcji. Tempo podnoszenia się gruntu jednak zmalało, co sugeruje, że czas do potencjalnej erupcji może się wydłużyć, jeśli w nadchodzących dniach nie wystąpi znacząca aktywność” – stwierdzono w dalszej części komunikatu.
W Islandzkim Instytucie Meteorologii następujące dwa scenariusze są uważane za najbardziej prawdopodobne:
Scenariusz nr 1:
- Erupcja mająca swój początek pomiędzy Stóra-Skógfell i Sundhnúka (centralna część obszaru 3 na mapie zagrożeń). Lokalizacja ta jest zbliżona do erupcji, które rozpoczęły się 18 grudnia 2023 r., 8 lutego, 16 marca i 29 maja 2024 r.
- Prawdopodobnym prekursorem erupcji jest lokalny rój małych trzęsień ziemi między Stóra-Skógfell i Sýlingarfell, z przyspieszeniem deformacji gruntu i zmianami ciśnienia w odwiertach na tym obszarze.
- Bardzo krótki okres ostrzegawczy (mniej niż 30 minut).
- Lawa mogłaby dotrzeć do drogi Grindavíkurvegur w pobliżu Þorbjörn w mniej niż 1,5 godziny, a do Grindavíkurvegur w pobliżu elektrowni Svartsengi poza wałami ochronnymi w mniej niż 3 godziny.
Scenariusz nr 2:
- Erupcja mająca swój początek na południe od Sundhnúka, w Hagafell lub na południe od Hagafell (najbardziej wysunięta na południe część obszaru 3 na mapie zagrożeń i górna część obszaru 4). Lokalizacja zbliżona do erupcji, która rozpoczęła się 14 stycznia 2024 r.
- Prawdopodobnym prekursorem jest rój małych trzęsień ziemi, rozpoczynających się w pobliżu Stóra-Skógfell lub Sýlingarfell i przemieszczających się na południe, z przyspieszeniem deformacji gruntu i zmian ciśnienia w odwiertach na tym obszarze.
- Okres ostrzegawczy przed erupcją w tym obszarze jest prawdopodobnie dłuższy niż w scenariuszu 1, ale nie da się określić, o ile. Dłuższy okres ostrzegawczy zależy od tego, jak daleko na południe przemieści się magma, zanim dotrze na powierzchnię.
- Lawa może dotrzeć do Nesvegur i Suðurstrandarvegur w mniej niż 1,5 godziny. Wypływ lawy mógłby potencjalnie zablokować drogi ucieczki z Grindavíku w ciągu około 6 godzin.
- W tym scenariuszu lawa może dotrzeć do oceanu na wschód od Grindavíku w ciągu 1,5 do 3 godzin. Jeśli lawa spłynie do oceanu, może stanowić lokalne zagrożenie z powodu szybkiego schładzania się. Początkowo zagrożenie stanowiłaby emisja popiołu i gazów, głównie kwasu solnego (HCI). Warunki zagrażałyby życiu w promieniu 500 metrów od miejsca kontaktu lawy z wodą.
- Intruzja magmy rozciągająca się na południe od Hagafell prawdopodobnie spowoduje znaczące ruchy szczelin w Grindavíku.
- W tym scenariuszu należy uznać za prawdopodobne, że lawa może pojawić się w Grindavíku. Jedną z możliwości jest to, że lawa ze szczeliny erupcyjnej na północ od wałów ochronnych może wypływać przez otwarte szczeliny w granicach miasta.
