Wulkanolog Þorvaldur Þórðarson uważa za prawdopodobne, że wulkan Askja jest na zaawansowanym etapie przygotowań do erupcji. Wydarzenia, które miały miejsce w ciągu ostatnich kilku tygodni, takie jak zwiększona aktywność sejsmiczna i wzrost temperatury wód powierzchniowych, pasują do schematu, zgodnie z którym ten wulkan szykuje się do wybuchu.
„Do erupcji może dojść jutro, ale równie dobrze za kilka miesięcy, a nawet lat. Ale ma się wrażenie, że wulkan jest na dość zaawansowanym etapie tego procesu, gdyż magma dotarła już wysoko” – mówi mbl.is Þórðarson.
W geologicznej skali czasu dzień, kilka miesięcy czy nawet kilkadziesiąt lat to zaledwie mgnienie oka. Procesy geologiczne odbywają się w tej właśnie skali, w stosunku do której ludzkie życie to zaledwie chwila. Dlatego można wskazywać wiele czynników powiązanych ze zbliżającą się erupcją, ale dokładnej jej daty nie da się podać – tego współczesna nauka jeszcze nie potrafi.
Laboratorium Badań Wulkanów Uniwersytetu Islandzkiego i Urząd ds. Zagrożeń Naturalnych poinformowały na początku tygodnia, że na zdjęciu satelitarnym z poniedziałku widać, że jezioro w kraterze Askji systematycznie się nagrzewa. Znaczna jego część ma obecnie temperaturę powyżej dwóch stopni, która jest uważana za wysoką jak na warunki zimowe.
Analiza wykazała, że najgorętszą częścią jest ta najbliższa polu lawy Mývatningahraun. Miała ona temperaturę ponad 28 stopni. Ponadto wyraźnie zwiększa się przepływ gorącej wody w kalderze Askji.
„Oznacza to, że uwalniana tam jest energia geotermalna. Powoduje ona topienie się lodu i ocieplenie wody”.
Askja przygotowuje się do erupcji już od 2012 roku, a ten wzrost temperatury wody jest tylko jednym z aspektów tego procesu. Ale po raz pierwszy naukowcy będą mieli teraz okazję obserwować ten proces za pomocą nowoczesnych instrumentów.
„To, co powoduje wypiętrzanie się gruntu, znajduje się na niewielkiej głębokości, około trzech kilometrów. Jest bardzo prawdopodobne, że to właśnie magma powoduje unoszenie się dna kaldery”.
Dziś o godzinie 18:00 w regionie Askji miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 3,4. Jego hipocentrum znajdowało się na głębokości 4,2 km.