W ciągu ostatnich kilku tygodni dwa najsilniejsze wulkany Islandii, Bárðarbunga i Öræfajökull, wykazują stale rosnący poziom aktywności. Na wschodniej krawędzi kaldery wulkanu Bárðarbunga zarejestrowano w niedzielę wstrząsy o magnitudzie 3,2. Podczas weekendu w Öræfajökull zarejestrowano kilkadziesiąt mniejszych podziemnych wstrząsów.
W ostatnich miesiącach wszystkie główne wulkany Islandii wykazują znaczny i stale rosnący poziom aktywności. Geolodzy ustalili, że komory lawowe tych wielkich wulkanów i całych systemów wulkanicznych szybko wypełniają się magmą wyrzucaną z płaszcza Ziemi do skorupy. Ponadto do wulkanów Öræfajökull i Bárðarbunga dołącza trzeci największy system wulkaniczny Vatnajökull – Grímsvötn – również wykazując aktywność sejsmiczną. Rejestruje się również aktywność wulkanu Katla, znajdującego się pod lodowcem Mýrdalsjökull, oraz wulkanu Hekla w Południowej Islandii.
Wstrząsy w wulkanie Bárðarbunga
Pracownicy Islandzkiej Służby Meteorologicznej zarejestrowali trzęsienie ziemi o magnitudzie 3,2 na głębokościach 6,8 km i 7,2 km, w kierunku wschodnio-południowo-wschodnim od środka kaldery Bárðarbunga, chwilę przed wpół do piątej w niedzielny poranek. Trzęsienie poprzedziło kilka niewielkich wstrząsów.
Sejsmolodzy oraz pracownicy IMO powiedzieli agencji RÚV, że trzęsienie to było wyraźnie kontynuacją aktywności z ostatnich tygodni i że w kalderze nie było oznak zbliżającego się wybuchu.
Bárðarbunga to jeden z najbardziej aktywnych i najsilniejszych wulkanów na Islandii. Wykazuje on wzrost aktywności od czasu zakończenia erupcji Holuhraun, która miała miejsce w latach 2014–2015. Erupcja ta wytworzyła pole lawy Holuhraun na Wyżynach Centralnych, które jest największym takim tworem powstałym na Islandii od XVIII wieku. Uważa się, że rosnąca aktywność sejsmiczna w ostatnich miesiącach jest spowodowana ponownym wypełnianiem się magmą komór lawowych wulkanu.
Aktywność Öræfajökull
Wulkan Öræfajökull w południowej części lodowca Vatnajökull również doświadczył trzęsienia ziemi podczas weekendu, a od soboty zarejestrowano tam ponad 40 wstrząsów.
Zdjęcia lotnicze pokrywy lodowej Öræfajökull opublikowane w lokalnej gazecie Morgunblaðið pokazują, że niedawny skok aktywności geotermalnej w kalderze wulkanu stopił lód w jednym z kotłów, które w ostatnich tygodniach uformowały się w lodowcu. Aktywność geotermalna może być spowodowana przez magmę, która podchodzi blisko powierzchni kaldery.
Aktywność w okolicy wulkanu Askja
Znaczny poziom aktywności zaobserwowano również w okolicach jeziora kraterowego wulkanu Askja na północ od lodowca Vatnajökull, gdzie w ostatnim tygodniu zarejestrowano stosunkowo niewielkie podziemne wstrząsy. Askja to bardzo aktywny wulkan, położony na północ od systemu Bárðarbunga. Jezioro kraterowe w wulkanie Askja powstało w 1875 roku. Wulkan ten ostatni raz wybuchł w 1961 roku.
Páll Einarsson, profesor geofizyki na Uniwersytecie Islandzkim, powiedział lokalnej stacji telewizyjnej Stöð 2, że jest jeszcze za wcześnie, aby stwierdzić, czy Askja się obudziła. Bardziej prawdopodobne, że aktywność sejsmiczna pojawiła się z powodu wyrzucania magmy do pęknięć w skorupie ziemskiej, utworzonych przez dryf płyt kontynentalnych. Páll zwrócił uwagę, że aktywność wulkanu Askja wskazuje na znaczne ruchy magmy pod Islandią, które jednak nie prowadzą do erupcji.
Grupa GMT/Monika Szewczuk/ruv.is/mbl.is
