22 września w Centrum Konferencyjnym Hali Stulecia we Wrocławiu (który jest miastem partnerskim Reykjaviku) odbyła się konferencja DiverCITY4, będąca podsumowaniem roku pracy ekspertów i liderów, zajmujących się: mieszkalnictwem, dostępnością, środowiskiem oraz polityką senioralną. Konferencję, zorganizowaną w trybie hybrydowym ze względu na pandemię otworzył Wiceprezydent Wrocławia, Jakub Mazur. Zgromadzonych gości (a było ich ponad 100 osób w dwóch salach wielofunkcyjnych, ogółem zaś – zdalnie i stacjonarnie 270 osób) przywitali także Minister Funduszy i Polityki Regionalnej, Małgorzata Jarosińska-Jedynak; Prezydent Norweskiego Związku Władz Lokalnych i Regionalnych, Bjørn Arild Gram; Prezes Islandzkiego Związku Władz Lokalnych, Aldis Hafsteinsdóttir oraz Prorektor ds. Współpracy Politechniki Wrocławskiej, profesor dr hab. inż. Dariusz Łydźba.
O programie rozwoju lokalnego 2014-2021 mówił Dyrektor Departamentu Programów Pomocowych Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Maciej Aulak. O roli projektu i włączaniu się miast beneficjentów, ich wspieraniu przez ekspertów i doradców opowiadał Zastępca Dyrektora Biura Związku Miast Polskich, dr Tomasz Podkański. O samej zaś inicjatywie i roli Wrocławia jako gospodarza działań związanych z DiverCITY4 mogliśmy usłyszeć w czasie wystąpienia Dyrektora Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego, Bartłomieja Świerczewskiego.
Ważny i bardzo interesujący był wykład inicjujący Profesor Izabeli Mironowicz z Katedry Urbanistyki i Planowania Regionalnego Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. W swojej prezentacji „Kwestia mieszkaniowa w perspektywie współczesnego rozwoju miast” przedstawiła nie tylko to, co wiemy z historii, ale także podkreśliła ogromne znaczenie zmiany sposobu myślenia o planowaniu miasta współcześnie. Nie zabrakło w jej wypowiedzi podkreślenia wagi problemów i wyzwań związanych z katastrofą klimatyczną, zanieczyszczeniem środowiska, migracją ludności z terenów, które zostaną pozbawione dostępu do wody oraz apelu naukowca i praktyka urbanistyki o zmianę myślenia o funkcjonalności i komforcie, co do których, aby zmierzyć się z wyzwaniami przyszłości, musimy zdecydowanie zacząć od samoograniczania się, zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym. Profesor Izabela Mironowicz wskazała także na to, że wiara w „nieustający wzrost gospodarczy” nie jest obecnie ścieżką dającą nadzieję na przyszłość. Pokazała także dobre praktyki z miast na świecie: współdzielone drogi i budynki, ograniczenie ruchu samochodowego na rzecz rowerowego, publicznego i pieszych oraz pomysły na takie mieszkalnictwo, które jest dostępne dla wszystkich, ale także związane ze współdzieleniem usług i przestrzeni (wspólne pralnie, miejsca spotkań itd.)
W dalszej części konferencji mogliśmy poznać rezultaty pracy czterech zespołów podczas sesji panelowych. Były to kolejno: dostępność (lider: inż. arch. Barbara Borzymowska, ekspert Biura bez Barier, Urząd Miejski Wrocławia), polityka senioralna (lider: Ilona Zakowicz, Kierownik ds. Społecznych, Fundacja Opieka i Troska Wrocław, z tym zespołem współpracowała także przedstawicielka Islandzkiego Związku Władz Lokalnych, Asystent Pomocy Społecznej, Maria Kristjansdóttir), mieszkalnictwo (liderka: dr inż. Magdalena Mayer-Wydra, urbanista, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, z tym zespołem współpracował Tryggvi Þórhallsson, prawnik z Islandzkiego Związku Władz lokalnych) oraz środowisko (lider: dr inż. Marta Laska, Katedra Klimatyzacji, Ogrzewnictwa, Gazownictwa i Ochrony Powietrza na Politechnice Wrocławskiej, tu również Islandia miała swoją przedstawicielkę, a więc Eksperta ds. Zdrowia Publicznego z Insytutu Zdrowia Publicznego w Reykjaviku, Svavę Svanborg Steinarsdóttir). Dzięki pracy wszystkich międzynarodowych zespołów mogliśmy poznać rezultaty badań, które obejmowały zarówno stan rzeczywisty, diagnozy, jak i wypracowane pomysły i dobre praktyki do zastosowania w przyszłości. Nie zabrakło też tego, co już dzieje się we Wrocławiu. Gdy była mowa o pomysłach na uaktywnianie seniorów i zachęcanie ich do wolontariatu, wówczas przywołano realizowany przez Stowarzyszenie Żółty Parasol projekt „Dojrzała partycypacja”, a jeśli chodzi o kwestie poprawy jakości powietrza, dobrym przykładem był program miejski Wrocławia „Zmień piec”.
W tym ostatnim kontekście bardzo ciekawe były spostrzeżenia i wnioski naukowców z niezależnego zespołu, który zajmował się komponentem badawczym DiverCITY4: „Węglem i nie węglem – ogrzewanie kamienic: perspektywa mieszkańców i scenariusze zmian”. O tym projekcie, jak i uzyskanych informacjach mówiły dr inż. ach. Magdalena Baborska-Narożny, Katedra Architektury i Sztuk Wizualnych Politechniki Wrocławskiej i dr inż. Małgorzata Szulgowska-Zgrzywa, Katedra Klimatyzacji, Ogrzewnictwa, Gazownictwa i Ochrony Powietrza na Politechnice Wrocławskiej .
Wszystkie wnioski, prezentacje, jak i wypracowane dobre praktyki zostaną opublikowane na stronie https://divercity4.pl/ w dziale: Biblioteka. Zachęcam do zaglądania i czytania, bo są to informacje we współczesnym świecie potrzebne.
Konferencję i spotkanie we Wrocławiu zakończyła Koordynator Projektu z Biura Współpracy z Zagranicą Urzędu Miejskiego Wrocławia, Mariola Apanel. Podkreśliła, że uczestnicy projektu nie tylko ciężko i wytrwale pracowali, ale także musieli zmierzyć się z wyzwaniem, jakim była pandemia. Dzięki możliwościom współpracy zdalnej prace toczyły się jednak bez przeszkód, a ich rezultaty posłużą społeczności lokalnej i międzynarodowej, samorządom, jak i władzom krajowym.
Całość konferencji była w czasie rzeczywistym tłumaczona na język migowy, a także na język polski oraz angielski.
W planach jest publikacja podsumowująca prace wszystkich ekspertów i zespołów, która powinna ukazać się w styczniu 2021 roku. Finansowanie projektu: Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy EOG.
Olga Szelc
Informacje ze strony DiverCITY4
DiverCITY to międzynarodowa inicjatywa poświęcona tematyce miejskiej. Jej głównym celem jest budowanie platformy wymiany doświadczeń samorządów lokalnych tworzących na co dzień politykę przestrzenną i społeczną swoich miast w Polsce, Norwegii Islandii. W ramach różnorodnych wydarzeń – konferencji, warsztatów, wystaw, spotkań – uczestnicy mają okazję do dzielenia się wiedzą, do wymiany dobrych praktyk oraz zapoznania się z globalnymi trendami w zakresie zmian w przestrzeni miejskiej. Inicjatywa jest efektem współpracy polsko-norweskiej rozwijanej od wielu lat dzięki realizacji zadań finansowanych z Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz Mechanizmu Finansowego EOG.
Inicjatywa DiverCITY realizowana jest w ramach tzw. współpracy bilateralnej, która jest elementem MF EOG/NMF. Współpraca ta polega na realizacji przedsięwzięć, w których uczestniczą instytucje, eksperci, studenci etc. z Polski oraz tzw. Państw-Darczyńców, czyli donorów NMF i MF EOG. W przypadku DiverCITY4 zaangażowane są następujące instytucje:
1. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) – Operator Programu
2. Norweski Związek Władz Lokalnych i Regionalnych (KS) – Partner i przedstawiciel Darczyńcy
3. Islandzki Związek Władz Lokalnych
4. Gmina Wrocław – Beneficjent Projektu
5. Politechnika Wrocławska – Partner w Projekcie
6. Convention Bureau – Operator Projektu.
W działaniach projektowych biorą udział również przedstawiciele samorządów norweskich wskazanych przez ww. KS oraz przedstawiciele Reykjaviku jako miasta partnerskiego Wrocławia. Status obserwatora w projekcie posiada Związek Miast Polskich.
