Wyspy Islandii – Nieco mroczna historia wyspy Æðey

Dodane przez: INP Czas czytania: 4 min.
Zabudowania na wyspie Æðey

Æðey to największa z czterech wysepek znajdujących się w Ísafjarðardjúp, w pobliżu Snæfjallaströnd w regionie Fiordów Zachodnich. Ma ona około 2 km długości i 0,5 km szerokości. Najwyższy jej punkt wznosi się na 18 m n.p.m. Zamieszkuje ją obecnie jedna rodzina zajmująca się ekologicznym chowem kaczek edredonowych.

- REKLAMA -
Ad image

Rośnie tu bogata roślinność, jest mnóstwo nor maskonurów, utwory tufowe i bagna. Składają tutaj jaja 24 gatunki ptaków. Mieszkańcy wyspy żyją głównie z polowania na maskonury oraz zbierania puchu edredonów. Kaczki edredonowe, zwane też miękkopiórami, gniazdują na wybrzeżach, a zimę spędzają na morzu. Ocenia się, że ich liczebność na Islandii może wynosić nawet milion osobników. Był to pierwszy gatunek ptaków na Islandii, który został objęty ochroną (w 1849 roku).

Zawdzięcza on to wyjątkowym korzyściom, jakie przynosi bezcenny kaczy puch, który wyskubują sobie z piersi i wyściełają nim gniazda. Ta symbioza farmerów i edredonów ma wielowiekową tradycję. Ptaki te przylatują na swoje lęgowiska wczesną wiosną. Farmerzy zbierają puch najczęściej dwukrotnie w ciągu lata – pierwszy raz, gdy ptaki złożą jaja, a drugi – gdy kaczątka opuszczą już gniazda.

Zbieranie puchu kaczek

Owce wypasa się na stałym lądzie, aby nie przeszkadzały drogocennym kaczkom.

Wyspa ta jest bardzo ważna dla historii Islandii, a szczególnie dla Fiordów Zachodnich.

W 1615 roku stała się sceną dla makabrycznych wydarzeń. Miała tu miejsce rzeź baskijskich wielorybników oskarżonych o kradzież żywności. Ari, szeryf w Ögur, i jego podwładni ukamienowali część Basków w Gulanef w Ædey, innych rozstrzelano w Sandeyri. Z całą tą okrutną historią można się zapoznać na blogu Jacka Godka, cenionego tłumacza islandzkiej literatury.

 

W 1703 r. w Æðey było zarejestrowanych dwadzieścia osób, które prowadziły tam dwa gospodarstwa. Sądzi się, że w dawnych czasach na wyspie istniał dom modlitewny.

W księdze gospodarstw (Jardabók) z 1703 roku zapisano, że na polu Nordurtún w Æðey stanęło gospodarstwo rolne. Widoczne są tam pozostałości starych murów. Na zachód od tego pola przebiegał płot o podobnej konstrukcji, który też jest uważany za pozostałość po dawnej osadzie.
Od około 1930 roku na wyspie mieszkało rodzeństwo Ásgeir Gudmundsson, Halldór Gudmundsson i Sigrídur Gudmundsdóttir.

Duży, świetnie wyposażony dom postawiono na wyspie w latach 1863–1864 i stoi on do dziś, w zasadzie niezmieniony. Dom ten został pierwotnie wybudowany w Reykjanes tuż przed 1790 rokiem. Rósinkar Árnason kupił go i ustawił na Æðey, gdy jego rodzina nagle stała się bezdomna. Do 1936 roku mieszkali w tym domu Jónas Jónasson i Elísabet Gudmundsdóttir. Potem przeprowadzili się do Reykjaviku.

W 1961 roku rodzeństwo sprzedało ziemię Helgiemu Thórarinssonowi z Látrar w Mjóifjördur i Gudrún Lárusdóttir, córce Gudjóny Gudmundsdóttir z Æðey.

Na północ od zamieszkanej części Æðey znajduje się wzgórze Mylluhóll. Stał tam młyn zbożowy, który w 1941 r. wysadzono w powietrze. W najbardziej wysuniętym na południe punkcie wyspy znajduje się wzniesienie Klettshóll, na którym w 1949 roku zbudowano latarnię morską. W północnej części natomiast znajduje się Kaplanes, gdzie w 1971 r. wybudowano pomost.

Około kilometra od farmy, w kanale między Æðey a lądem stałym znajduje się Djúphólmur, który w dawnych czasach służył do suszenia siana. Tak zwany Bergsel znajduje się poza Hávardsstadir; rolnicy z Æðey używali go do trzymania zwierząt w lecie.

Mapa pokazująca położenie wyspy Æðey

GPS – N66,10022, V22,65860

snjafjallasetur.is/Grupa GMT/Monika Szewczuk

Udostępnij ten artykuł