Wulkaniczny alfabet – J jak Jólnir

Dodane przez: Monika Szewczuk Czas czytania: 3 min.
fot. Richie Williams, 1966 (U.S. Geological Survey)

Tym razem będzie o wulkanie, który nie istnieje. A raczej istnieje, ale go nie widać.

Około 800 m od powstałej nieco wcześniej wyspy Surtsey w grudniu 1965 roku nastąpiła erupcja podmorska.

- REKLAMA -
Ad image

Podczas tej erupcji powstały trzy boczne kominy Surtsey (Jólnir, Syrtlingur i Surtla).

Źródło: https://is.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3lnir#/media/Mynd:Topographic_map_of_Surtsey-sv.svg

Wulkaniczna wyspa Surtsey powstała w wyniku erupcji, która rozpoczęła się 130 metrów poniżej poziomu morza i osiągnęła powierzchnię 14 listopada 1963 roku. Szacuje się, że Surtsey pozostanie nad poziomem morza przez co najmniej kolejne 100 lat.

Gdy Jólnir wyłonił się z morza, zajmował powierzchnię 0,3 km² i był wysoki na 70 m. Zbudowany był z tefry, której objętość wynosiła około 0,01 km3.
Ostatnia w tym obszarze aktywność wulkaniczna miała miejsce 10 sierpnia 1966 roku. Jednak już w październiku 1966 roku wysepka zniknęła pod powierzchnią morza.

W roku 1985 dokonano pomiarów batymetrycznych, z których wynikało, że szczyt wysepki znajdował się wtedy 37 m pod poziomem morza.

Szczegółowe kalendarium erupcji można znaleźć TU.

timarit.is

Osiadanie tego typu utworów jest prawdopodobnie wynikiem zagęszczania materiału wulkanicznego, który tworzy wulkan, zagęszczania osadów dna morskiego pod wulkanem i obniżania się poziomu litosfery z powodu ciężaru wulkanu.

Erupcja, podczas której utworzyła się wyspa Surtsey, stworzyła wzdłuż tego łańcucha wulkanicznego także kilka innych małych wysp takich jak Jólnir. Większość z nich uległa erozji dość szybko.

Podwodne kratery, które wytworzyły Surtsey, są częścią podmorskiego systemu wulkanicznego Vestmannaeyjar, który jest częścią Grzbietu Śródatlantyckiego. W systemie tym wystąpiła również słynna erupcja wulkanu Eldfell (E jak Eldfell). Stało się to na wyspie Heimaey w 1973 roku.

Jólnir to także jedno z imion Odyna. Zapis w młodszym alfabecie runicznym fuþark to ᛁᚢᛚᚾᛁᚱ.

Jólnir 63°29’ N, 20°63’ W

Z serii Wulkaniczny Alfabet

Udostępnij ten artykuł